Αθήνα 14 Απριλίου 2011
Γενική παρατήρηση
Η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης θεωρεί ότι ενώ ο νόμος κινείται προς την σωστή κατεύθυνση απουσιάζουν ουσιαστικά οι ποσοτικοί στόχοι και όλα παραπέμπονται σε Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων. Ο νόμος, εκτός των γενικών στόχων περί ανακύκλωσης σε ποσοστό τουλάχιστον 50% μέχρι το 2020 και τους στόχους όπως προκύπτουν από την Οδηγία 31/1999 πρέπει να περιλαμβάνει στόχους:
(α) Αφού πρώτα συγκεκριμενοποιηθεί το περιεχόμενο και ο τρόπος ποσοτικοποίησης των μέτρων πρόληψης, στα πλαίσια του εθνικού προγράμματος πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων, να τεθεί ποσοτικός στόχος πρόληψης, που θα μπορούσε να είναι τουλάχιστον 10% μέχρι το 2015. Ο στόχος είναι ρεαλιστικός αφού ήδη λόγω της οικονομικής κρίσης εμφανίζεται μία μείωση τη παραγωγής αποβλήτων κατά 2-3% ετησίως. Με αυτό τον εύκολα επιτεύξιμο στόχο θα αποσυνδεθεί πραγματικά η παραγωγή απορριμμάτων από την οικονομική ανάπτυξη όταν και όποτε επανέλθει.
(β) για την οικιακή κομποστοποίηση σε ποσοστό 2% μέχρι το 2013 και κατά 5% μέχρι το 2020
(γ) για την διαλογή των οργανικών στην πηγή σε ποσοστό τουλάχιστον 15% μέχρι το 2013 και κατά 25% τουλάχιστον μέχρι το 2020.
Οι παραπάνω προτάσεις γίνονται με το σκεπτικό ότι η Ελλάδα είναι σχεδόν στο μηδέν στα θέματα της πρόληψης και της κομποστοποίησης. Το ποσοστό κομποστοποίησης το 2010 στην Ελλάδα είναι περίπου 1-2%, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. έχει φθάσει ήδη το 18% κομποστοποίηση στο σύνολο των αστικών αποβλήτων. Επίσης, οι χρόνοι επίτευξης των στόχων της κομποστοποίησης ταυτίζονται με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 31/1999/EC. Άρα, θα πρέπει να επιταχύνουμε, ώστε τα επόμενα χρόνια να φθάσουμε τουλάχιστον το μ.ο. της Ε.Ε. για να μην αναγκαστούμε να πληρώσουμε πρόστιμα και για την αυτήν την Οδηγία.
Επίσης, πρέπει να είναι υποχρεωτική η υποβολή ετήσιων εκθέσεων για την πορεία εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
Στο σχέδιο νόμου δεν προβλέπεται δέσμη μέτρων για την αλλαγή καταναλωτικών συνηθειών με στόχο την πρόληψη των απορριμμάτων ούτε υπάρχει ρητή δέσμευση για τη διαμόρφωση πολιτικής οικολογικού σχεδιασμού προϊόντων που αντιμετωπίζει τόσο την παραγωγή αποβλήτων όσο και την παρουσία επικίνδυνων ουσιών στα απόβλητα, με στόχο την προώθηση τεχνολογιών που θα εστιάζουν σε ανθεκτικά, επαναχρησιμοποιήσιμα και ανακυκλώσιμα προϊόντα, Κατά συνέπεια μέχρι τα τέλη του 2011 να έχει προχωρήσει η διαμόρφωση σχεδίου δράσης για την αλλαγή των σημερινών καταναλωτικών μοντέλων.
Παρατηρήσεις σε επιμέρους άρθρα
Άρθρο 21
Παράγραφος 2 α Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων συλλέγονται χωριστά, (να διαγραφεί: “εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό”, με δεδομένο ότι γίνεται σήμερα χωριστή συλλογή λιπαντικών ελαίων και είναι υποχρεωτική η εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας)
Παράγραφος 2 γ (να διαγραφεί: “εφόσον είναι τεχνικά εφικτό και οικονομικά βιώσιμο” και να αντικατασταθεί με το “τα απόβλητα λιπαντικών έλαια με διαφορετικά χαρακτηριστικά δεν αναμειγνύονται και τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων δεν αναμειγνύονται με άλλα είδη αποβλήτων ή ουσιών, εάν η ανάμειξη αυτή εμποδίζει την επεξεργασία τους”.
Παράγραφος 3: Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων υποβάλλονται κατά προτεραιότητα σε επεξεργασία με αναγέννηση, (να διαγραφεί: “εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό”, με δεδομένο ότι γίνεται σήμερα αναγέννηση ορυκτελαίων).
Άρθρο 28, παράγραφος 1
Το ΠΕΣΔΑ εκπονείται από την Περιφέρεια και εγκρίνεται με (να αντικατασταθεί το με “απόφαση του Περιφερειάρχη” και να μπει με “απόφαση του Περιφερειάρχη μετά όμως από απόφαση επί του θέματος του Περιφερειακού Συμβουλίου”, με δεδομένο ότι δεν μπορεί να αποφασίσει μόνος του ο Περιφερειάρχης)“. Αντικαθίσταται με το “Μπορεί να ζητηθεί και” η σύμφωνη γνώμη των Υπουργείων Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) και Εσωτερικών Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Άρθρο 29, παράγραφος 1
Το Υπουργείο ΠΕΚΑ θέτει σε ισχύ, σε εφαρμογή των άρθρων 1 και 4 του παρόντος νόμου, μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου 2013, (να αντικατασταθεί με το ”μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου 2011”) εθνικό πρόγραμμα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και επεξεργάζεται κατευθύνσεις, ούτως ώστε αυτό το πρόγραμμα να ενσωματωθεί στα σχέδια διαχείρισης αποβλήτων του άρθρου 28 του παρόντος νόμου. Κατά την ενσωμάτωση του προαναφερόμενου προγράμματος σε σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων, προσδιορίζονται επακριβώς τα μέτρα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων που αφορούν στα απόβλητα του εκάστοτε σχεδίου.
Άρθρο 30
Να προστεθεί η υποχρέωση σύνταξης ετήσιων εκθέσεων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για την πορεία υλοποίησης των εθνικών και περιφερειακών σχεδίων
Άρθρο 31
Οι ενδιαφερόμενοι, οι αρχές και το ευρύ κοινό (να αντικατασταθεί το “έχουν τη δυνατότητα” με το “πρέπει να έχουν την δυνατότητα” να συμμετέχουν στην εκπόνηση των σχεδίων διαχείρισης αποβλήτων και των προγραμμάτων για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά μετά την εκπόνησή τους.
Άρθρο 35, παράγραφος 4
Τα αρχεία για τα επικίνδυνα απόβλητα διατηρούνται επί τουλάχιστον 3 έτη.(να αλλάξει “επί τουλάχιστον 10 έτη”)