ECOREC

Η Κομποστοποίηση χρειάζεται περισσότερη αναγνώριση από το Μηχανισμό Καθαρής Ανάπτυξης (ΜΚΑ)

Μία νέα μελέτη δείχνει ότι τα προγράμματα κομποστοποίησης μπορούν να μειώσουν περισσότερο τα θερμοκηπιακά αέρια και να συνεισφέρουν στη βιώσιμη ανάπτυξη περισσότερο απ’ ότι τα προγράμματα αξιοποίησης του βιοαερίου από ΧΥΤΑ. Παρ’ όλα αυτά μόνο το 1,8 % των προγραμμάτων του Μηχανισμού Καθαρής Ανάπτυξης (ΜΚΑ) των Ηνωμένων Εθνών σχετίζονται με την κομποστοποίηση, ενώ τα προγράμματα για αξιοποίηση βιοαερίου είναι το 6,6%.

Ο ΜΚΑ επιτρέπει στις ανεπτυγμένες χώρες να πετύχουν τους στόχους μείωσης εκπομπών του Κιότο, επενδύοντας σε βιώσιμα προγράμματα στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Με το Πρωτόκολλο του Κιότο, που λήγει το 2012, είναι ευκαιρία να αξιοποιηθούν οι δυνάμεις και οι αδυναμίες του συστήματος για να συσταθεί μία Μετά-Κιότο συμφωνία.

Το Διακυβερνητικό Πάνελ της Κλιματικής Αλλαγής έχει αναγνωρίσει τα απόβλητα ως παράγοντα- κλειδί συνεισφοράς στην αντιμετώπιση των Κλιματικών Αλλαγών. Στρατηγικές, όπως η Οδηγία για την Ταφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φέρνουν αυτό το θέμα στο προσκήνιο, μιας και τα απόβλητα στις αναπτυσσόμενες χώρες προβλέπεται να αυξηθούν μέχρι το 2020 και να συνεισφέρουν με 7% αύξηση στις συνολικές παγκόσμιες εκπομπές αερίων από την ταφή αποβλήτων. Προηγούμενη έρευνα πρότεινε ότι η κομποστοποίηση μπορεί να είναι καλύτερη επιλογή για τη διαχείριση των αποβλήτων, μιας και τα απόβλητα στις αναπτυσσόμενες χώρες περιέχουν υψηλό ποσοστό βιοαποδομήσιμων και είναι φθηνός τρόπος διαχείρισης, παρ’ όλο που είναι εντατικός από την άποψη του ανθρώπινου δυναμικού.

Η μελέτη είναι η πρώτη που συγκρίνει την κομποστοποίηση με εναλλακτικά προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων και άλλους κλάδους του ΜΚΑ. Πάνω από τα μισά προγράμματα που είναι εγγεγραμμένα στο ΜΚΑ είναι δράσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, και το ένα τέταρτο των προγραμμάτων σχετίζονται με την αποφυγή στην έκλυση μεθανίου. 9% όλων των σχημάτων του ΜΚΑ αφορούν στη διαχείριση αποβλήτων – μόνο το 1,8% εξ αυτών είναι προγράμματα κομποστοποίησης. Η έρευνα κατηγοριοποιεί περαιτέρω τα προγράμματα κομποστοποίησης, σε κομποστοποίηση δημοτικών στερεών αποβλήτων (0,6%) και κομποστοποίηση αγροτικών αποβλήτων (1,2%). Για να κατανοηθεί ο λόγος για αυτήν την υπο-αντιπροσώπευση της κομποστοποίησης, η μελέτη εξέτασε τη μέθοδο που χρησιμοποιείται για να υπολογιστούν οι μειώσεις εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων. Το εργαλείο υπολογισμού αρχικά αναπτύχθηκε για προγράμματα αεριών από ΧΥΤΑ και έτσι φαίνεται να κάνει διάκριση εις βάρος της κομποστοποίησης. Αυτό συμβαίνει επειδή η μέτρηση των μειώσεων των εκπομπών για τα προγράμματα των χώρων ταφής ξεκινά όταν ο ΧΥΤΑ κλείνει και καλύπτεται, πράγμα που συνήθως συμβαίνει περίπου 11 χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του. Σε αυτό το σημείο οι αρχικές μειώσεις μεθανίου είναι μεγάλες, που σημαίνει ότι το ίδιο μεγάλες είναι και οι οικονομικές απολαβές. Στην κομποστοποίηση, οι εκπομπές μειώνονται από την αρχή του προγράμματος και όταν ξεκινά η μέτρηση, έχει χαμηλό ρυθμό, πράγμα που σημαίνει ότι λαμβάνει συγκριτικά μικρότερη οικονομική ανταμοιβή.

Αυτή τη στιγμή το Gold Standard/Χρυσό Πρότυπο (που δημιουργήθηκε από το WWF) είναι το πιο γνωστό εργαλείο που εγγυάται βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά εξετάζει μόνο προγράμματα ανανεώσιμης ενέργειας και ενεργειακής αποδοτικότητας. Για να μετρήσει τη συνεισφορά της κομποστοποίησης στη βιώσιμη ανάπτυξη, η μελέτη χρησιμοποίησε τη μέθοδο MATA-CDM που λαμβάνει υπόψη 12 κριτήρια βιωσιμότητας. Η μέθοδος αυτή έδειξε ότι η κομποστοποίηση μπορεί να ανταγωνιστεί άλλα προγράμματα που διαπρέπουν στο ΜΚΑ. Εκτός από την ενεργειακή αποδοτικότητα του νοικοκυριού, η κομποστοποίηση αστικών αποβλήτων έχει το υψηλότερο σκορ βιωσιμότητας (0,50). Η κομποστοποίηση αγροτικών υπολειμμάτων έχει το χαμηλότερο σκορ (0,33), το οποίο βρίσκεται περίπου στο ίδιο επίπεδο με το σκορ των καλύτερων προγραμμάτων, του αέρα (0,32) και του βιοαερίου από ΧΥΤΑ (0,31).

Η κομποστοποίηση έχει μεγάλη δυνατότητα μείωσης των θερμοκηπιακών αερίων και ενθάρρυνσης της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά οι μέθοδοι υπολογισμού του ΜΚΑ δεν παρέχουν κίνητρα. Αυτό θα μπορούσε να διορθωθεί, τροποποιώντας τη μεθοδολογία υπολογισμού των μειώσεων των εκπομπών και επιβραβεύοντας τα προγράμματα κομποστοποίησης, για τη συνεισφορά τους στη βιώσιμη ανάπτυξη. Για να βοηθήσει να μεγιστοποιηθούν οι δυνατότητες κομποστοποίησης, η μελέτη εντοπίζει κάποιες απαιτήσεις. Μεταξύ αυτών η ορθή διαδικασία ζύμωσης, η συμπερίληψη των κοινωνικών εταίρων και η διασφάλιση της δημιουργίας θέσεων εργασίας.

Πηγή: http://ec.europa.eu/environment/integration/research/newsalert/pdf/225na2.pdf