Οι θέσεις των 4 ΜΚΟ
Τέσσερις περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις: Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ S.O.S. και WWF Ελλάς εξέφρασαν από κοινού τον Ιανουάριο την κριτική τους στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΚΑ για τη διαχείριση των αποβλήτων και την εναρμόνιση με τη σχετική Κοινοτική Οδηγία 98/2008/ΕΚ.
Δείτε εδώ τις θέσεις των 4 περιβαλλοντικών ΜΚΟ όπως δημοσιεύθηκαν τον Ιανουάριο.
Η μόνη σημαντική θετική αλλαγή που δέχθηκε το νομοσχέδιο (τουλάχιστον με την πληροφόρηση μέχρι 3/2/2012), είναι ότι μετά τη δημοσιοποίηση των θέσεων των 4 ΜΚΟ μέσω δελτίου τύπου άλλαξε το άρθρο 27 και εναρμονίσθηκε πραγματικά με την Οδηγία 98/2008. Όμως, πολλές άλλες θετικές προτάσεις των 4 ΜΚΟ ή και άλλων φορέων δεν έγιναν δεκτές.
Το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΚΑ για τη διαχείριση των αποβλήτων και την εναρμόνιση με τη σχετική Κοινοτική Οδηγία 98/2008/ΕΚ αποτελεί κατάφωρη εκτροπή από τους στόχους της Οδηγίας, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, Δίκτυο Μεσόγειος SOS και WWF Ελλάς.
Η σημαντικότερη αλλαγή, που φέρνει η Οδηγία Πλαίσιο για τα απόβλητα 98/2008, είναι η υποχρέωση για χωριστή συλλογή υλικών στην πηγή, ώστε να επιτευχθεί η ανακύκλωση χαρτιού, γυαλιού, μετάλλων και πλαστικών κατά 50% μέχρι το 2020. Τόσο απλά.
Από τα 61 άρθρα του νομοσχεδίου, το πλέον προβληματικό είναι το 27. Συγκεκριμένα, όπως η οδηγία σαφώς αναφέρει:
«Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να προωθηθεί η επαναχρησιμοποίηση προϊόντων……..»
«Τα κράτη μέλη λαμβάνουν μέτρα για την προώθηση της ανακύκλωσης υψηλής ποιότητας και για το σκοπό αυτό καθιερώνουν χωριστή συλλογή αποβλήτων…….»
«….. έως το 2015 χωριστή συλλογή καθιερώνεται τουλάχιστον για τα ακόλουθα: χαρτί, μέταλλο, πλαστικό γυαλί.»
«Έως το 2020 η προετοιμασία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των υλικών αποβλήτων, όπως τουλάχιστον το χαρτί, το μέταλλο, το πλαστικό και το γυαλί από τα νοικοκυριά ………. πρέπει να αυξηθεί κατ’ τουλάχιστον στο 50% ως προς το συνολικό βάρος.»
Ενώ αυτά λέει η Οδηγία, το άρθρο 27 του νομοσχεδίου «εναρμονίζεται» ως εξής:
«Έως το 2015, ενθαρρύνεται, η χωριστή συλλογή ……» και μετά αναφέρει τους ποσοτικούς στόχους.
Δηλαδή, για το ΥΠΕΚΑ δεν θα είναι υποχρεωτική η χωριστή συλλογή και θα μπορούν τότε οι στόχοι να επιτευχθούν σε μονάδες σύμμεικτης διαχείρισης. Αυτή η «παράληψη» αλλάζει τελείως το νόημα και το περιεχόμενο όλης της Οδηγίας και αντί να πάμε σαν χώρα υποχρεωτικά για χωριστή συλλογή στην πηγή, του χαρτιού, μετάλλου, πλαστικού και γυαλιού μέχρι το 2015, για άλλη μια φορά απλώς «ενθαρρύνουμε» (δηλαδή μπλοκάρουμε) τη χωριστή συλλογή. Έτσι ανοίγει ουσιαστικά ο δρόμος για σύμμεικτη διαχείριση αποβλήτων σε πολύ ακριβότερες μονάδες και εργοστάσια.
Αυτή την παραχάραξη της Οδηγίας 98/2008 δεν πρέπει να την επιτρέψει η Βουλή.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν τα μέλη της Βουλής των Ελλήνων να αναλάβουν τις σοβαρές ευθύνες τους έναντι του περιβάλλοντος και της κοινωνίας και να απαιτήσουν ορθή μεταφορά των προβλέψεων της Οδηγίας 98/2008/ΕΚ για υποχρεωτική χωριστή συλλογή των απορριμμάτων στην πηγή. Καλούν επίσης τους συντάκτες του νομοσχεδίου και βεβαίως τον ίδιο τον Υπουργό να εξηγήσουν στην ελληνική κοινωνία τους πραγματικούς λόγους αυτής της απαράδεκτης πρόβλεψης που βλάπτει σοβαρά το δημόσιο συμφέρον για οικονομική και οικολογικά ασφαλή διαχείριση των απορριμμάτων.
Η προοπτική για ΠΟΛΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ κρίνεται σε αυτές τις εναρμονίσεις ή τις εκτροπές. Η κοινωνία έκανε το χρέος της. Τώρα καλείται και η Βουλή να πράξει το ίδιο.