Δείτε τη σελίδα με όλες τις πληροφορίες για τις δράσεις του προγράμματος.
Διαβάστε για την πρώτη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος.
Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες (Green Public Procurement – GPP) όπως έχει αποσαφηνιστεί από την ΕΕ (Communication COM (2008) 400) , είναι η προσπάθεια των δημόσιων φορέων να πετύχουν μέσω της προμήθειας αγαθών, υπηρεσιών και εργασιών μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε όλο τον Κύκλο Ζωής τους, σε σύγκριση με άλλα αγαθά, υπηρεσίες και εργασίες, με την ίδια πρωταρχική λειτουργία, που θα μπορούσαν να προμηθευτούν.
Βιώσιμες Δημόσιες Προμήθειες (Sustainable Public Procurement – SPP) , σύμφωνα με την ΕΕ, είναι η προσπάθεια των δημόσιων φορέων να πετύχουν την αναγκαία ισορροπία μεταξύ των 3 πυλώνων της βιωσιμότητας – οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον – όταν προμηθεύονται προϊόντα, υπηρεσίες ή εργασίες.
Τόσο οι Πράσινες όσο και οι Βιώσιμες Προμήθειες είναι εθελοντικά εργαλεία και επαφίεται στα κράτη μέλη το σε ποια έκταση θα τα εφαρμόσουν.
Η εισαγωγή κριτηρίων για Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες είναι πιο εύκολη με το υπάρχον νομικό και πρακτικό πλαίσιο για προμήθειες. Πράσινες προδιαγραφές (απαιτήσεις) μπορεί να εισαχθούν σε τεχνικές και κανονιστικές εξειδικεύσεις για αγαθά, υπηρεσίες και εργασίες. Μπορεί επίσης να απονεμηθούν πράσινα βραβεία.
Η εφαρμογή κριτηρίων που να ανταποκρίνονται και στο κοινωνικό και ηθικό (ethical) ενδιαφέρον (Βιώσιμες Δημόσιες Προμήθειες) μπορεί να είναι πιο δύσκολη με το ισχύον κανονιστικό / νομοθετικό πλαίσιο για τις διαδικασίες Δημόσιων Προμηθειών. Σύμφωνα, όμως, με τα άρθρα 19 και 26 της Οδηγίας 2004/18/EC:
«Ιδιαίτερα οι δημόσιες αρχές εξουσιοδοτούνται να περιλάβουν κοινωνικά κριτήρια στους όρους για την σύναψη συμβολαίων ή για την ανάθεση συγκεκριμένων συμβολαίων προς εκτέλεση από προγράμματα προστατευόμενων εργαστηρίων και προστατευόμενης απασχόλησης».
Ένα παράδειγμα: Η απασχόληση και η εργασία είναι βασικά στοιχεία για τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους και συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη. Στο πλαίσιο αυτό, τα προγράμματα προστατευόμενων εργαστηρίων και προστατευόμενης απασχόλησης συμβάλλουν αποτελεσματικά στην ένταξη ή επανένταξη των ατόμων με αναπηρίες στην αγορά εργασίας.
Ωστόσο, τα εργαστήρια αυτά ενδέχεται να μην είναι σε θέση να αναλαμβάνουν Συμβόλαια (Συμβάσεις) υπό κανονικές συνθήκες ανταγωνισμού. Συνεπώς, είναι ενδεδειγμένο να προβλεφθεί ότι τα κράτη μέλη να μπορούν να παραχωρούν κατ’ αποκλειστικότητα στα εργαστήρια αυτό το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων ή να αναθέτουν κατ’ αποκλειστικότητα την εκτέλεση συμβάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων προστατευόμενης απασχόλησης.
E.E. και Βιώσιμες Δημόσιες Προμήθειες
Οι Δημόσιοι φορείς είναι ένας βασικός καταναλωτής στην ΕΕ. Ξοδεύουν περίπου 2 τρισεκατομμύρια Ευρώ κάθε χρόνο, σχεδόν το 17% του ΑΕΠ της ΕΕ. Χρησιμοποιώντας αυτή τη δύναμη που προέρχεται από τη χρηματοδότηση αγαθών και υπηρεσιών μπορούν να προωθήσουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές πολιτικές και να συμβάλλουν στην βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση.
Κάθε χρόνο δισεκατομμύρια Ευρώ δαπανώνται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Συνοχής (Cohesion Policy) για την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομική και κοινωνική συνοχή σε όλη την Ευρώπη. Για την προγραμματική περίοδο 2007-13 (με συνολικό προϋπολογισμό €308.000.000.000), η βιώσιμη ανάπτυξη προσδιορίζεται ως πιο σημαντική αρχή για την Πολιτική Συνοχής. Επίσης, άλλα €50.521.000.000 θα διατεθούν την ίδια περίοδο μέσα από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, το 7% τουλάχιστον των οποίων αφορούν προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών.
Η ΕΕ δεν απαιτεί από τα κράτη μέλη να επιλέγουν προσφορές σε θέματα προμηθειών υπηρεσιών, αγαθών και έργων με βάση την πιο χαμηλή προσφορά! Ακόμα και με βάση το παλιό πακέτο κανόνων (Οδηγίες 92/50/EEC , 93/36/EEC, 93/37/EEC ), επιτρέπονταν να μπουν περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια σε προκηρύξεις για δημόσιες προμήθειες, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο δεν εκφράζονταν ξεκάθαρα και δεν υπήρχαν κανόνες.
Δυο Ανακοινώσεις της Κομισιόν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ το 2001 εξηγούσαν την δυνατότητα περίληψης κοινωνικών και οικολογικών κριτηρίων. Οι Οδηγίες του 2004:
- Οδηγία 2004/18/EC – 31 Μαρτίου 2004 για τον συντονισμό διαδικασιών επιλογής συμβολαίων σε θέματα δημοσίων έργων, δημοσίων προμηθειών αγαθών και δημοσίων υπηρεσιών
- Οδηγία 2004/17/EC – 30 Απριλίου 2004 για τον συντονισμό των διαδικασιών προμηθειών οντοτήτων που ενεργούν στον τομέα υπηρεσιών νερού, ενέργειας, μεταφορών και ταχυδρομείου
ξεκαθαρίζουν τα πράγματα και αποτελούν τη βάση αποφάσεων και του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με τη δυνατότητα να περιλαμβάνονται στα κριτήρια επιλογής μιας προμήθειας και περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια.
Δημόσιες προμήθειες και αγορά
Προωθώντας περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια στις προμήθειες, οι Δημόσιοι Φορείς μπορούν να παρέχουν στις βιομηχανίες ισχυρή υποστήριξη για την στροφή της σε πράσινες τεχνολογίες και προϊόντα. Σε μερικούς τομείς οι δημόσιες προμήθειες κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς (όπως συμβαίνει π.χ. στις δημόσιες συγκοινωνίες, στις υπηρεσίες υγείας, στις κατασκευές, στην εκπαίδευση, κα) και γι αυτό οι αποφάσεις των Δημοσίων Φορέων έχουν καθοριστικές επιπτώσεις στην κατεύθυνση της οικονομίας.
Οι επιλογές τους μπορούν, επίσης, να έχουν σημαντική επίδραση και στα κριτήρια των προμηθειών που γίνονται από τους πολίτες αλλά και τις επιχειρήσεις κάθε μεγέθους.
Το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για τη Βιώσιμη Παραγωγή και Κατανάλωση και τη Βιώσιμη Βιομηχανική Πολιτική δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο 2008, επικεντρώνει στην «έξυπνη κατανάλωση». Περιλαμβάνει αναθεώρηση του Κανονισμού για την Οικολογική Σήμανση και ένα οn-line πληροφοριακό πρόγραμμα για νέους καταναλωτές.
Δημιουργεί επίσης ένα φόρουμ για τους διακινητές προϊόντων με στόχο τον βιώσιμο σχεδιασμό εφοδιαστικών αλυσίδων και πιο αποτελεσματική εκπαίδευση των καταναλωτών.
Βασικό μέρος του Σχεδίου Δράσης είναι οι Πράσινες Δημόσιες Επενδύσεις.
Η Καμπάνια των Ευρωπαϊκών Βιώσιμων Πόλεων
Η European Sustainable Cities and Towns Campaign δημιουργήθηκε για να προωθήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο το Κεφάλαιο 28 της Agenda 21 που προέκυψε από την Παγκόσμια Συνδιάσκεψη στο Ρίο το 1992.
Η καμπάνια συνδυάζει την εμπειρία 8 δικτύων τοπικών αυτοδιοικήσεων και στηρίζει τις τοπικές κυβερνήσεις στις τοπικές δράσεις με στόχο την τοπική βιωσιμότητα.
Πάνω από 2500 τοπικές αυτοδιοικήσεις από 40 ευρωπαϊκές χώρες έχουν υπογράψει τη Χάρτα του Aalborg, το ιδρυτικό κείμενο της καμπάνιας του 1994.
Μια σειρά διακηρύξεις έχουν υπογραφτεί:
The Hannover Call of European Municipal Leaders, 2000
The Lisbon Action Plan: From Charter to Action, 1996
The Statements of the four Regional Conferences of the Campaign
Turku Statement, 1998
Sofia Statement, 1998
Seville Declaration, 1999
Den Haag Statement, 1999
Η ESCTC δημιουργεί ένα «Kit Βιωσιμότητας- ESCTC Sustainability Kit» με στόχο να χρησιμοποιηθεί ως μέσω έμπνευσης και πρακτικό εργαλείο για τις τοπικές αρχές που ενδιαφέρονται να προωθήσουν τις Βιώσιμες Δημόσιες Προμήθειες (SPP). Θα είναι η βάση δημιουργίας, επίσης, ενός toolbox και ενός εκπαιδευτικού πακέτου που πρόκειται να ολοκληρωθούν μέχρι τα τέλη του Φεβρουαρίου 2012 και Νοεμβρίου 2012 αντιστοίχως.