Ο κ. Raphael Rossi παρουσίασε στο Διακρατικό Εργαστήριο για τη εφαρμογή «Μηδέν Απόβλητα» που οργανώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Low Cost Zero Waste Municipality" την πόρτα-πόρτα συλλογή αποβλήτων στην Ιταλία όπως εφαρμόζεται σε αστικές, επαρχιακές και τουριστικές περιοχές καθώς και το σύστημα Πληρώνω Όσο Πετάω.
Η χωριστή συλλογή των αποβλήτων πόρτα-πόρτα είναι αποτελεσματική στη διαχείριση των αποβλήτων. Με την εφαρμογή της στην Ιταλία παρουσιάστηκε μείωση της συνολικής απορριπτόμενης ποσότητας, καλύτερος διαχωρισμός ρευμάτων αποβλήτων με αποτέλεσμα να οδηγούνται προς ανακύκλωση περισσότερα απόβλητα.
Συγκεκριμένα η συλλογή πόρτα-πόρτα δεν εφαρμόζεται σε όλη τη Ρώμη, στην περιοχή που γίνεται η συλλογή πόρτα-πόρτα το ποσοστό χωριστής συλλογής ανέρχεται στο 65%, ενώ στην περιοχή που δεν εφαρμόζεται το ποσοστό της χωριστής συλλογής είναι 23%.
Με την συλλογή πόρτα πόρτα απομακρύνονται οι κάδοι από τους δρόμους με αποτέλεσμα να επιδρά θετικά στην εικόνα της πόλης, να υπάρχει περισσότερος ελεύθερος χώρο και να διατηρούνται καθαρότεροι οι δρόμοι.
Για τη συλλογή πόρτα-πόρτα χρησιμοποιούνται τσάντες και κάδοι διαφόρων μεγεθών και χρωμάτων. Το χρώμα κάθε τσάντας/ κάδου δίνει τη πληροφορία για το υλικό που περιέχει. Πολύ σημαντική είναι η συχνότητα συλλογής του κάθε ρεύματος αποβλήτων. Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται κάδοι ο κάθε κάδος έχει κωδικό που αντιστοιχεί στο νοικοκυριό που τον χρησιμοποιεί. Στην Ρώμη το πρόγραμμα συλλογής ανά ρεύμα αποβλήτου είναι το ακόλουθο:
- τα οργανικά 3 φορές την εβδομάδα
- τα υπολείμματα 2 φορές την εβδομάδα
- χαρτί/ χαρτόνι 1 φορά την εβδομάδα
- γυάλινες -πλαστικές- μεταλλικές συσκευασίες/ κουτιά, 1 φορά την εβδομάδα
Με την έναρξη του προγράμματος μοιράστηκαν πάνινες τσάντες για τις αγορές, κάδοι για τα οργανικά, βιοδιασπώμενες χάρτινες τσάντες για τα οργανικά, οδηγός για τον τρόπο συμμέτοχής και το πρόγραμμα συλλογής των ρευμάτων των αποβλήτων.
Η ανταπόκριση των πολιτών στην απομάκρυνση των κάδων από τους δρόμους είναι θετική. Πραγματοποιήθηκε ερεύνα για την άποψη των πολιτών για τη συλλογή πόρτα-πόρτα, συγκριμένα στην ερώτηση «Εάν θα επιθυμούσαν να εφαρμοστεί το παλιό σύστημα (με κάδους στους δρόμους);» το 88.6% δεν θέλει να επιστρέψουν στο παλιό σύστημα συλλογής.
Σημαντικό ρολό στην επιτυχία του συστήματος διαδραματίζει η καμπανιά ενημέρωσης πριν την έναρξη αλλά και κατά τη λειτουργία του προγράμματος συλλογής πόρτα-πόρτα. Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν εάν συμμετέχουν σωστά στην συλλογή πόρτα-πόρτα. Συγκεκριμένα δημιουργήθηκαν αυτοκόλλητα ανάλογα με το ποσό καλά διαχωρίζει τα απόβλητα του ο χρήστης. Τα αυτοκόλλητα επιβραβεύουν αυτούς που κάνουν καλή διαλογή αποβλήτων, ενημερώνει αυτούς που κάνουν λάθος ημέρα και λάθος διαλογή και ενθαρρύνει αυτούς που μπορούν να βελτιώσουν τη διαλογή των αποβλήτων τους.
Στις τουριστικές περιοχές δημιουργούνται σημεία συλλογής που εκεί τοποθετούνται κάδοι για όλα τα ρεύματα των αποβλήτων. Οι τουρίστες ενημερώνονται για τη θέση των σημείων αλλά και για το τι βάζεις κάθε κάδο μέσω φυλλαδίων.
Σε κάποιες περιοχές εφαρμόζεται συλλογή πόρτα-πόρτα και σύστημα πληρώνω όσο πετάω. Ο συνδυασμός των δύο συστημάτων γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τη λειτουργική πολυπλοκότητα καθώς και τη πιθανότητα της ανεξέλεγκτης διάθεσης.
Το σύστημα πληρώνω όσο πετάω εφαρμόζεται με:
- Προπληρωμένες τσάντες
- Αποδείξεις πληρωμής
- Ζύγιση κάδου κατά το αυτόματο άδειασμα
- Μέτρηση όγκου των κάδων ή/και τη συχνότητα αδειάσματος
- Τον αριθμό αδειάσματος
- Την ανταμοιβή της χωριστής συλλογής
Για την ενθάρρυνση της οικιακής κομποστοποίησης, χρέωση υπάρχει για τις τρεις κατηγορίες αποβλήτων που θεωρούνται «ακριβές» συμφώνα με το σύστημα Padova Tre και μπορούν να περιέχουν κομποστοποιήσιμα υλικά. Συγκεκριμένα:
- Υπολείμματα στερεά απόβλητα
- Υγρά απόβλητα
- Απόβλητα κήπου
Όλα τα άλλα ανακυκλώσιμα απόβλητα διαχειρίζονται όπως πριν χωρίς να παρακολουθείται το άδειασμα τους και να μην χρεώνεται η υπηρεσία συλλογής.
Ο κ. Raphael Rossi έκλεισε τη παρουσίαση του με τη φράση του Αϊνστάιν «Ο έξυπνος άνθρωπος λύνει το πρόβλημα. Ο σοφός το αποφεύγει».